آیا روشن گذاشتن کامپیوتر در طول شب ضرر دارد؟
احتمالا برای بسیاری از شما پیش آمده که هنگام کار با کامپیوتر خود مجبور شده‌اید آن را در طول شب روشن بگذارید. یا می‌دانید قرار است از آن استفاده کنید و به همین خاطر دیگر آن را خاموش نمی‌کنید. اما آیا تاکنون از خود پرسیده‌اید که روشن ماندن کامپیوتر در طول شب برای آن ضرر دارد یا خیر؟ در این مطلب به بررسی این موضوع می‌پردازیم.
پس با سپهر دیجیتال همراه باشید.
از زمانی که کامپیوترهای شخصی وارد بازار شدند تاکنون، دو دسته افراد وجود داشتند که رفتارهای متفاوتی از خود در کار با سیستم نشان می‌دادند. دسته‌ی اول کسانی هستند که فکر می‌کنند کامپیوتر حتی اگر قرار باشد یک ساعت بدون دلیل روشن بماند، باید خاموش شود، دسته‌ی دوم هم کسانی هستند که فکر می‌کنند تا وقتی دو یا سه روز قرار نیست از کامپیوتر خود استفاده کنند، چرا باید آن را خاموش کنند؟ دسته‌ی اول معمولا معتقد هستند روشن ماندن کامپیوتر در طول شب یا به صورت کلی وقتی از آن استفاده نمی‌کنیم باعث استهلاک بیشتر و در نتیجه سریع‌تر فرسوده شدن قطعات می‌شود. دسته‌ی دوم هم بر این باور هستند که پیوسته خاموش و روشن کردن کامپیوتر این بلا را بر سر آن می‌آورد. این دو دسته همیشه با هم بر سر این موضوع اختلاف نظر داشته‌اند و به نظر نمی‌رسد نتیجه‌ی خوبی هم گرفته باشند چرا که هیچ یک حاضر نیستند از موضع خود کنار بکشند.
به شخصه کامپیوتر را فقط در زمان‌هایی که قرار باشد فقط بیشتر از یک روز از آن دور باشم خاموش می‌کنم. در غیر این صورت آن را روشن می‌گذارم و هر زمان که نیاز داشتم از آن استفاده می‌کنم. البته پیش آمده که بلافاصله بعد از خاموش کردن سیستم به خاطر انجام کاری که فراموش کرده بودم دوباره آن را روشن می‌کردم و نگران استهلاک و مواردی مثل این هم نبودم. به صورت کلی خیلی به این قضیه که سیستم چند بار خاموش و روشن می‌شود یا چقدر روشن می‌ماند به عنوان دلیل خرابی آن فکر نمی‌کردم بلکه معتقد بودم و هستم تحت فشار گذاشتن سیستم آن هم در شرایط نامناسب باعث صدمه دیدن قطعات آن می‌شود.
بسیاری از افراد هستند که برای سیستم خود از سیستم خنک‌کننده‌ی خوبی استفاده نمی‌کنند. طبیعتا قطعات سیستم باید در شرایط متعادلی فعالیت کنند و اگر قرار باشد دما در نتیجه‌ی فشار بالا افزایش پیدا کند، قطعات به مرور فرسوده می‌شوند. بنابراین مراقبت‌های اینطوری از سیستم اهمیت بسیار بیشتری از خاموش کردن یا روشن گذاشتن آن دارند. (اعتقاد شخصی). اما می‌پردازیم به مقاله‌ای که وب‌سایت Tome’s Guide در این رابطه نوشته تا از مضرات و فوائد روشن ماندن کامپیوتر در طول شب آشنا شویم.
چرا بهتر است کامپیوتر را در طول شب روشن بگذاریم؟
۱. سهولت
سهولت یکی از دلایل مهمی است که باعث می‌شود برخی از کاربران کامپیوترهای خود را روشن بگذارند تا مجبور نشوند بارها و بارها آن را روشن کنند. این اتفاق خصوصا برای کسانی که از هارد SSD استفاده نمی‌کنند پیش می‌آید چرا که اینگونه از هاردها به سرعت سیستم را بوت می‌کنند و وقتی سیستم بوت می‌شود هم آماده به کار است. اما هاردهای قدیمی‌تر از نوع HDD شاید دو الی سه دقیقه طول بکشد تا سیستم را روشن و آماده به کار کنند. بنابراین کاربرانی که از HDD استفاده می‌کنند خیلی تمایلی به خاموش کردن مداوم سیستم خود ندارند تا هر زمان که خواستند از آن استفاده کنند.
راه حل برای کسانی که نمی‌توانند منتظر بمانند و از طرفی می‌خواهند سیستم خود را خاموش کنند چرا که فکر می‌کنند روشن ماندن آن در طول شب یا زمان‌هایی که مورد استفاده قرار ندارد ممکن است آسیب‌زننده باشد، خرید SSD است که می‌تواند زمان بوت سیستم را به کمتر از یک دقیقه کاهش دهد.
۲. آپدیت، دانلود و دسترسی از راه دور
قطعا برای شما هم پیش آمده که سیستم در طول روز و زمانی که از آن استفاده می‌کنید با فعال‌سازی آنتی ویروس یا آپدیت سیستم، مانع انجام کار شما می‌شود یا اینکه دریافت پیغام‌های پی در پی ممکن است روی اعصاب‌تان باشد. در نتیجه کاربر می‌تواند این کارها را طوری برنامه‌ریزی کند که در طول شب و زمانی که سیستم را روشن می‌گذارد رخ دهد. بدین ترتیب او می‌تواند در طول روز روی کاری که انجام می‌دهد تمرکز کرده و در طول شب اجازه دهد فعالیت‌هایی که مربوط به سیستم است انجام شوند. این کار خصوصا برای گیمرها اهمیت بیشتری دارد چرا که بازی‌ها حجم بالایی دارند و آن‌ها می‌توانند سیستم را در طول شب و در زمانی که از آن استفاده نمی‌کنند روشن بگذارند تا فایل‌های آپدیت یا نصب حجیم دانلود شود.
همچنین اگر دسترسی از راه دور از طریق اینترنت را روی سیستم خود فعال کرده باشید، نیاز دارید آن را روشن بگذارید تا اگر خواستید به آن دسترسی داشته باشید. اگر قرار باشد به فایل‌های خود دسترسی نداشته باشید و سیستم را همینطوری روشن بگذارید هیچ فایده‌ای برای شما نخواهد داشت. بنابراین برای کسانی که می‌خواهند از راه دور به سیستم دسترسی داشته باشند و این قابلیت را هم روی سیستم خود فعال کرده باشند، روشن نگه داشتن آن بسیار می‌تواند مفید باشد.
راه حل: حالت خواب گزینه‌ی معقولی است
در برخی موارد که نیازی ندارید کاری نظیر دانلود یا نصب بازی، دسترسی از راه دور یا مواردی از این دست با کامپیوتر خود انجام دهید، بهتر است آن را روی حالت خواب قرار دهید. اگر نگرانی از بابت وضعیت برق داشته باشید، باید بدانید حالت خواب آن را در شرایطی قرار می‌دهد که کمترین مصرف برق را داشته باشد چون سیستم در این حالت خاموش اما آماده به کار است. یعنی برنامه‌های پس‌زمینه در حال اجرا باقی می‌مانند و فقط یک کلیک ساده دوباره شما را به تمام کارهایی که مشغول انجام آن بودید برمی‌گرداند. بنابراین اگر فکر می‌کنید نیازی نیست سیستم را خاموش کنید چون بوت دوباره‌ی آن طول می‌کشد اما دلتان هم نمی‌خواهد آن را روشن بگذارید بهتر است حالت خواب را امتحان کنید.
البته برای برخی از کاربران این مشکل وجود دارد که وقتی سیستم را به مدت طولانی روی حالت خواب قرار می‌دهند، سیستم مجددا روشن نمی‌شود و باید کاملا آن را ریستارت کرد که آن هم یک فرایند فوق‌العاده طولانی‌تری از روشن کردن معمولی است. حال این مشکل دقیقا چه دلیلی دارد نمی‌دانیم اما راه حل این است که کامپیوتر را در تنظیمات ویندوز روی حالت Performance قرار دهید تا مطمئن شوید وقتی از آن استفاده نمی‌کنید، روی حالت خواب نرود. یا اینکه اصلا حالت خواب را غیرفعال کنید.
چرا بهتر است سیستم را در طول شب خاموش کنید؟
۱. هزینه‌ی برق
یکی از دلایلی که بسیاری از افراد فکر می‌کنند روشن ماندن کامپیوتر در طول شب ضرر دارد به خاطر هزینه‌ی بالای برق است. اگر از این بابت که هزینه‌ی برق شما بالاست خسته شده‌اید و فکر می‌کنید کامپیوترتان را به این دلیل باید خاموش کنید، بنابراین باید سهولتی را که در بالا به آن اشاره کردیم را فراموش کنید. کامپیوتر هم مثل تمام لوازم برقی دیگر به برق برای کار کردن نیاز دارد و طبیعتا وقتی بدون دلیل آن را روشن بگذارید، بدون دلیل روی قبض برق خود هزینه‌ی بیشتری را مشاهده خواهید کرد. البته کامپیوتر برق زیادی مصرف نمی‌کند اما در طولانی مدت، این زمان‌ها تاثیر منفی خود را خواهند گذاشت.
توجه داشته باشید در برخی موارد این کامپیوتر نیست که مصرف برق بالایی دارد بلکه نمایشگر است. گاهی اوقات نمایشگر شاید از خود سیستم هم بیشتر برق مصرف کند. بنابراین صرف نظر از تمام موارد دیگر، حتی اگر خواستید روزی سیستم رو روشن بگذارید و بخوابید یا کار دیگری انجام دهید، حتما نمایشگر را خاموش کنید. زمانی هم که از لپ‌تاپ استفاده می‌کنید نگران نباشید، چون لپ‌تاپ معمولا مصرف برق بالایی ندارد و در بسیاری مواقع مشکلی نیست اگر آن را روشن بگذارید.
۲. جلوگیری از فرسوده شدن سیستم
درست است. روشن ماندن کامپیوتر در طول شب یا به طور کلی زمان‌هایی که از آن استفاده نمی‌کنیم باعث فرسوده شدن تدریجی قطعات آن می‌شود، چرا که قطعات در این حالت همیشه به صورت فعال مشغول به کار هستند، حتی اگر کار سختی با آن انجام نمی‌دهید. اما این دلیل نمی‌شود که سیستم زمانی که روشن است، در حال کار نباشد. فقط روند فرسوده شدن در این حالت کندتر از زمانی است که آن را تحت فشار قرار می‌دهید. البته که درست است خاموش و روشن کردن مداوم به قطعات آسیب می‌رساند که البته در حال حاضر با قطعات جدیدتر این مشکل کمتر دیده می‌شود. اما همیشه روشن نگه داشتن آن قطعا بیشتر باعث کاهش طول عمر مفید آن خواهد شد.
دما اصلی‌ترین مقصر ماجرا در این بخش است. دلیل اصلی اینکه گرافیک، پردازنده و کل کیس از فن‌های خنک‌کننده‌ی باکیفیت بهره می‌برند دقیقا همین است. دمای بالا بسیار برای سیستم ضرر دارد و همانطور که در ابتدای متن هم اشاره شد، تنها چیزی که می‌تواند واقعا روی عمر مفید قطعات اثر بگذارد همین است. همچنین گرد و غبار هم روی کیفیت کار قطعات تاثیر منفی می‌گذارند برای همین پیشنهاد می‌شود سیستم را هر چند وقت یک‌بار گردگیری کنید چون قطعاتی که گرد و غبار گرفته‌اند، گرمای بیشتری هم تولید می‌کنند. بنابراین حتی اگر کیس قدرتمند و حرفه‌ای با خنک‌کننده‌های خوبی دارید، پیشنهاد می‌شود در طول شب آن را خاموش نگه دارید تا مشکلات این‌چنینی برایش رخ ندهد.
نتیجه؛ آیا روشن ماندن کامپیوتر در شب ضرر دارد؟
پاسخ به این پرسش باز هم بر می‌گردد با فاکتورهای مختلفی که در بالا اشاره شد. اگر مواردی که در بخش ضررها اشاره شد برای شما صدق نمی‌کند، یعنی مراقب دمای سیستم هستید، نمی‌گذارید گرد و غبار به آن برسد و به طور کلی همه چیز در شرایط عالی قرار دارد، بنابراین می‌توانید آن را در طول شب روشن بگذارید که مجبور نشوید دائما منتظر روشن شدن آن باشید. مخصوصا اگر چند ساعت قرار است از آن استفاده نکنید. مثلا به شرط اینکه هفته‌ای یک یا دوبار آن را ریستارت کنید و همیشه آن را روشن نگه دارید خوب است. اما اگر در طول یک هفته به ندرت قرار است از سیستم استفاده کنید، حتما آن را خاموش نگه دارید تا از مواردی که در بخش مضرات گفته شد جلوگیری شود.
از آنچه که پیش‌تر در رابطه با روشن یا خاموش کردن کامپیوتر شنیده‌اید صرف نظر کنید. دقت داشته باشید قطعات الکترونیکی مانند یکدیگر هستند و اگر در شرایط بدی نگه‌داری شوند قطعا فرسوده می‌شوند. البته این مقاله هم قرار نیست پاسخ قطعی باشد به این موضوع چرا که پاسخ قطعی به نیاز و نوع کار شما بستگی دارد. برخی‌ها تمایل دارند چندین روز سیستم را روشن بگذارند و با آن کار کنند، برخی دیگر حتی یک روز هم از آن استفاده نمی‌کنند. طبیعتا این دو نفر باید یک سری مضرات را به جان خریده و طبق کار خود با سیستم رفتار کنند.
پیشنهاد
پیشنهاد می‌شود برای اینکه مجبور نشوید سیستم خود را در طول شب روشن نگه دارید، یک SSD تهیه کنید که می‌توان آن را با قیمت مناسب هم در بازار یافت. اما اگر گهگداری پیش می‌آید که به خاطر دانلود فایل‌های سنگین، ویروس‌کشی، یا مواردی از این دست مجبور شدید سیستم را روشن نگه دارید اصلا جای نگرانی نیست. با خیال راحت بگذارید کامپیوتر در طول شب روشن بماند و مطمئن باشید هیچ آسیبی به آن وارد نمی‌شود. البته حتما این موضوع را در نظر داشته باشید که سیستم از لحاظ دما در شرایط خوبی قرار داشته باشد چون دمای بالا خصوصا در فواصل گرم سال می‌تواند واقعا برای قطعات مضر باشد.
اگر هم تمایل دارید سیستم را دائما خاموش کنید سعی کنید این کار را کمتر انجام دهید. برای مثال اگر در روز ۴ بار آن را خاموش و روشن می‌کنید، سعی کنید دو بار آن را روی حالت خواب یا خواب زمستانی (Hibernate) قرار دهید که به این موضوع عادت نکنید که هر بار بعد از استفاده حتما باید سیستم را خاموش کنید. مگر اینکه بخواهید چند روز از سیستم دور باشید که در این صورت حتما باید آن را خاموش کنید؛ نه لزوما به خاطر سلامت قطعات بلکه به خاطر خطراتی که ممکن است به همراه داشته باشد. چون روشن ماندن لوازم الکترونیکی آن هم در زمانی که کاربر روی آن نظارت ندارد واقعا می‌تواند خطرناک باشد.
نظر شما در این رابطه چیست؟ فکر می‌کنید باید همیشه سیستم را بعد از هر بار کار صرف نظر از زمان بعدی که قرار است آن را روشن کرد، خاموش کنیم یا تمایل دارید آن را روشن بگذارید؟
